Muôn màu nước chấm Việt

Khác với món Tây - đa phần đều có sốt rưới trực tiếp lên món ăn, món Việt thì mỗi món sẽ có một loại nước chấm đi kèm thích hợp. Có những món ăn, nước chấm quyết định đến 90% sự thành công của món đó. Ngoài nước mắm là gia vị chính thì nước tương, tương hột, mắm, chao… cũng hiện diện trong nhiều loại nước chấm.

 

Hãy cùng điểm qua một số món chấm tiêu biểu để thấy được ẩm thực Việt phong phú chừng nào nhé

 

Nước mắm tỏi ớt

 

Có thể nói, đây là loại nước chấm phổ biến nhất, được dùng cho rất nhiều món. Tuy nhiên, tùy vào nguyên liệu dùng để chấm mà nước chấm được pha mặn, nhạt, ngọt khác nhau. Thành phần chính của món chấm này gồm: tỏi, ớt, nước mắm, đường và nước cốt chanh. Nếu pha để chấm thịt luộc thì nước chấm cần pha đặc, nhiều tỏi ớt và có độ sánh. Nếu pha dùng để ăn bánh xèo thì tỏi ớt bằm chứ không nên giã, pha thật nhạt, hơi ngọt một chút, có thể dùng nước dừa thay nước để pha. Nếu dùng để ăn bún thịt nướng thì cách pha tương tự pha chấm bánh xèo nhưng đậm vị một chút…

 

 

Nước mắm tỏi ớt ăn kèm với bún thịt nướng

 

Chấm ốc

 

Loại nước chấm dùng để chấm ốc thường thấy nhất là nước mắm sả. Thành phần nước mắm sả gồm có nước mắm, chanh (tắc xắt lát), ớt (không cần tỏi), sả (bằm hoặc xắt lát), đôi khi có thêm lá chanh (kiểu Bắc). Mùi sả thơm, quyện với vị chua cay mặn hài hòa, dùng để chấm ốc thì rất tuyệt. Hơn nữa, sả có tính ấm, trung hòa cái “lạnh” của ốc, giúp bạn đỡ “nặng bụng”.

 

 

Ốc luộc thì phải có nước mắm sả

 

Chấm nem nướng

 

Món chấm này được làm khá kỳ công. Nguyên liệu gồm có tôm non, thịt nạc, gan heo, tương hột, đậu phộng, ớt sa tế, gạo nếp nấu nhừ, tất cả đem xay nhuyễn. Bắc chảo lên bếp, phi thơm hành khô, cho hỗn hợp vào, nấu một lúc, nêm muối, đường cho vừa. Nếu thích, có thể cho thêm nước cốt dừa vào để tạo độ béo. Ăn nem nướng, chấm kèm nước chấm cực chất, bạn sẽ thấy món này rất tuyệt.

 

 

Nem nướng ngon nhờ có nước chấm pha khéo

 

Chấm ớt xanh cho hải sản

 

Khi ăn hải sản, bạn thường được dọn kèm với nước chấm muối ớt xanh và người ta gọi đó là đặc sản Nha Trang. Bạn có biết loại nước chấm này được làm ra sao không? Rất đơn giản, tất cả những gì bạn cần là muối, đường, ớt xanh, chanh, lá chanh. Ớt trước khi xay, rửa sạch, để thật ráo nước, bỏ hạt rồi cho vào cối xay sinh tốt xay nhuyễn cùng với lá chanh xắt nhuyễn rồi thêm muối, đường, chanh, đến khi được hỗn hợp sền sệt vừa miệng thì thôi. Bóc tôm, cua ghẹ, chấm thêm nước chấm tuyệt ngon, không gì hấp dẫn bằng.

 

 

Nước chấm ớt xanh chấm hải sản thì tuyệt ngon

 

Chấm chao

 

Nước chấm này thường dùng để chấm thịt dê, thịt bò, thịt trâu, thịt nai nướng hoặc các loại rau luộc, nhất là đậu bắp… rất hợp. Chao có độ mặn, béo và mùi vị đặc trưng, có thể át đi mùi khó chịu vốn có của các loại thịt này. Để pha nước chấm chao, bạn giã hoặc xay chao thật mịn, có thể thêm ít nước để làm loãng chao, sau đó nên bắc trên bếp nấu lại một lúc, nêm thêm đường cho vừa ăn. Khi ăn, cho thêm sa tế để nước chấm có vị cay cuốn hút.

 

 

Mắm tôm

 

Loại nước chấm này thì có mặt thường xuyên trong bữa ăn của người Bắc, dùng để chấm cà pháo, thịt luộc. Cách pha mắm tôm cũng rất đơn giản, chỉ cần có mắm, đường, nước cốt chanh hoặc tắc, thêm ít dầu ăn, ớt băm, đánh cho nổi bọt lên là ngon. Vì có mùi rất nặng nên mỗi lần ăn mắm tôm xong, bạn phải vệ sinh rang miệng thật kỹ đấy nhé.

 

 

Bún đậu mắm tôm là món ngon nổi tiếng của Hà Nội

 

Mắm nêm

 

Người miền Nam, miền Trung hay dùng mắm nên để ăn cá nướng, gỏi cuốn, rau luộc, thịt luộc, chan bún. Mắm nêm được làm từ mắm cá là chính, có mùi không thua mắm tôm và rất mặn. Khi ăn, để làm dịu vị mắm, người ta cho thêm thơm bằm, nước, đường, tỏi ớt, ít bột ngọt. Nếu thích, có thể phi tỏi cho thơm rồi cho mắm đã pha vào, thức chấm sẽ ngon hơn và bạn không phải sợ vì ăn mắm “sống”.

 

 

Chẩm chéo

 

Khác với người miền xuôi, đồng bào Tây Bắc ít khi dùng nước mắm. Họ dùng riêng loại thức chấm quen thuộc gọi là chẩm chéo. Chẩm có nghĩa là chấm, chéo nghĩa là mùi thơm của nhiều loại rau kết hợp lại. Về cơ bản, chẩm chéo có nhiều cách làm, nhiều hương vị khác nhau, tùy theo dùng để chấm món gì. Nhưng thông thường, nguyên liệu của thức chấm này gồm hạt mắc khén, ớt tươi, tỏi, gừng, muối hoặc bột canh, rau thơm: húng lũi, mùi tàu, rau mùi (ngò rí). Trong đó, ớt tươi phải nướng cho hơi héo, để làm bớt vị hăng của ớt trong khi vẫn giữ được vị cay, mắc khén rang, xay thành bột, rau thơm các loại rửa sạch, tỏi bóc vỏ rồi đem giả nhuyễn. Chẩm chéo có thể dùng để chấm thịt, chấm rau, chấm xôi…, kiểu gì cũng rất ngon.

 

 

Chẩm chéo là thức chấm chính cho nhiều món ngon Tây Bắc

 

Nước chấm dùng cho món Việt phong phú quá phải không nào? Mà đôi khi không cần cầu kỳ gì, chỉ nước mắm trong, muối tiêu, muối ớt thôi cũng đã đủ để chấm vô số món ngon rồi.

 

 

 

 

Vương Thị Minh Thư

Theo Người tiêu dùng