EKIBEN - KÝ SỰ HỎA XA

Bài: Vương Minh

Ekiben là một phần của ẩm thực Nhật Bản hay nói đúng hơn là một dạng… cơm hộp. Nó đã theo chân những hành khách tàu hỏa và có mặt trong những chuyến đi của họ như một phần không thiếu của bữa trưa. Nói đến ẩm thực của đất nước mặt trời mọc mà lại chọn Ekiben chứ không phải là Sushi hay bất cứ món nào khác, người viết muốn bạn nhìn thấy một “bộ mặt” khác của ẩm thực Nhật Bản, chính xác hơn là một lối “văn hóa ăn uống”.

 
Ekiben sẽ theo bạn trong cuộc hành trình “hỏa xa”.

Ekiben là chữ viết tắt của eki-uri-bento, nghĩa là “Cơm hộp bán tại ga tàu hỏa”. Tục ăn Ekiben xuất hiện Nhật Bản từ đầu thế kỉ 19. Vào thời điểm đó, người ta có thể đi lại bằng máy bay nhưng giá vé nói chung khá đắt. Do đó, nhiều du khách chọn tàu hỏa làm phương tiện di chuyển và đương nhiên là luôn cần Ekiben trong suốt cuộc hành trình. Đây được xem là giải pháp “bữa cơm thanh lịch” trên tàu hỏa.

 
Ekiben cũng có thể được ví là sự pha trộn “tạp nham” của cơm và nhiều loại thực phẩm.
 

Nó là “giải pháp” cho bữa trưa trên tàu hỏa.

Thế nhưng, so với những hộp cơm đầu tiên được bán tại ga Utsunomiga (Tochigi) gồm hai vắt cơm và vài lát củ cải muối, gói trong miếng bẹ măng tre thì Ekiben ngày nay rất đa dạng và nhiều màu sắc. Theo đó, bạn có thể mua chúng tại tất cả các ga tàu Nhật Bản. Những hộp Ekiben có thể được làm từ nhựa, gỗ, hoặc gốm với nhiều hình dạng khác nhau nhưng nói chung là rất đẹp mắt.

Với chiếc hộp rất “sáng tạo” này, hẳn bữa cơm của bạn sẽ thú vị hơn!

Nhiều nhà ga xe lửa đã trở nên nổi tiếng với Ekiben đặc biệt ngon của họ, được làm từ đặc sản địa phương. Ví như Ekiben của tỉnh Kobe kèm những món ăn được chế biến từ thịt bò Kobe Bryant nổi tiếng thế giới. Ekiben của hãng tàu hỏa Bento Ikameshi ở vùng Tohoku lại gồm cơm, mực thẻ (gỏi và chín) chấm nước sốt đậu tương. Vùng Kanto thì lại giới thiệu đặc sản là cơm vắt, tôm hồng nhồi vỏ sò hấp, nấm xào, rau bạc hà mèo.. Ngoài ra, bạn có thể tha hồ lựa chọn nhiều loại Ekiben khác nhau tại những vùng khác như: Ika-meshi (tại Hokkaido) gồm mực ống nhồi với cơm, dùng chung canh ngọt và mặn, rất phổ biến tại lễ hội Ekiben và siêu thị, nơi mọi người có thể trực tiếp xem người đầu bếp trổ tài. Song song đó là Kani-meshi (tại Fukui, Toyama) gồm cơm trộn thịt cua và nước trái cây. Hay như Shamoji Kaki-meshi (Hiroshima) hoặc Gyu-tan meshi (Sendai) gồm lưỡi bò nướng thái lát và dưa chua dùng kèm cơm… Giá mỗi hộp cơm dao động từ 4 – 10 USD.

 
Một hộp Ekiben với cơm trộn tôm dùng kèm các loại dưa chua.

 
Có thể được trộn chung

 
Hay để riêng biệt thế này

Ăn Ekiba trở thành một trong những cái thú lớn nhất khi đi tàu hỏa của hành khách vì họ vừa được mở hộp cơm nhâm nhi, vừa được ngắm phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp suốt dọc đường đi. Ngày nay, tại các thành phố của Nhật Bản, người ta cũng thường tổ chức lễ hội ăn trưa với cơm hộp Ekiben. Thông thường là các cửa hàng thức ăn ở Tokyo sẽ tổ chức lễ hội Ekiben định kỳ, cung cấp khoảng 100 loại Ekiben khác nhau và được bán trong khoảng hai tuần.

 
 
Vừa ăn vừa ngắm cảnh

Ngày nay, Ekiben không chỉ là món ăn truyền thống, tiện lợi trên ga của người Nhật nữa mà nó còn được đặc biệt ưa thích bởi những du khách nước ngoài - những người chọn tàu lửa làm phương tiện di chuyển khi đến xứ sở hoa anh đào. Và chắc chắn, dù là tôi hay bạn, cũng sẽ chọn Ekiben để “bò túi” trong suốt cuộc hành trình trên tàu hỏa khi đến đất nước này.

 
Khách du lịch cũng sẽ chọn Ekiben cho bữa trưa trên tàu