Để làm người lịch sự trên bàn ăn

Ông bà ta thường nói: “học ăn, học nói, học gói, học mở”. Bạn có bao giờ thắc mắc, những chuyện tưởng chừng quá quen thuộc như “ăn” cũng phải học? Trên thực tế, ăn thì ai cũng có thể ăn được nhưng ăn sao cho hay, cho “đẹp” thì không phải ai cũng biết.

Có ti tỉ những thứ bạn cần phải học khi ngồi vào bàn ăn. Không bàn đến chuyện phải học cách ăn quý tộc, hay kiểu ăn của người Nhật vốn “khắt khe”, riêng những quy tắc thông thường thôi, đôi khi bạn cũng dễ bỏ qua vì vốn dĩ, bạn không biết “ứng xử” với các bộ đồ ăn trên bàn sao cho đúng. Hãy nắm một số nguyên tắc cơ bản sau để lúc nào bạn cũng lịch thiệp nhé.

Tư thế ngồi ăn

Ngồi ngay ngắn, thẳng lưng nhưng thoải mái, hai tay có thể nắm lại, đặt tự nhiên trên đùi, ngón tay cũng có thể nắm nhẹ vào mép bàn hoặc một tay để trên bàn, một tay để dưới bàn. Động tác lấy đồ ăn cũng nên khoan thai, nhẹ nhàng, từ tốn. Khi ăn nếu cần nói chuyện thì không nên vừa nhai vừa nói, khi nói nên đặt dao, dĩa, đũa, thìa... xuống bàn. Không nói to, cười to, khi nhai miệng ngậm lại, không nhai nhồm nhoàm, phát ra tiếng lớn.

Hãy ngồi ngay ngắn nhé

Cách dùng đũa

Người Việt ai mà chẳng dùng đũa để ăn nhưng bạn có chắc, bạn rành nguyên tắc dùng đũa hơn so với người phương Tây không? Dùng đũa là cả một nghệ thuật đấy. Khi ăn, tuyệt đối không được dùng đũa khua khoắng thức ăn, quơ qua quơ lại trước mặt. Khi dừng ăn, đũa nên đặt lên giá đũa hoặc bên cạnh bát ăn của mình, không nên chống đũa lên bàn để so đũa.

Theo phép lịch sự, tay phải cầm đũa chuyển sang tay trái, rồi dùng tay phải sửa lại đôi đũa cho ngay ngắn sau đó lại chuyển đũa sang tay phải.

Mặt khác, khi sử dụng đũa, tối kỵ cứ chuyển đũa từ đĩa thức ăn này qua đĩa thức ăn khác, lấy đũa để xê dịch bát hoặc cốc, đảo lật món ăn trong đĩa đồ ăn chung, không nên gác đũa lên miệng bát, không nên cắm thẳng đũa xuống bát cơm, không gõ hay xếp chéo hai chiếc đũa… Nếu gắp thức ăn cho người khác nên dùng đũa sạch riêng.

Cách dùng dao nĩa

Đây đích thị là kiểu ăn của người phương Tây rồi. Đa phần người Việt đều sẽ lúng túng vì có quá nhiều thứ trên bàn mà không biết nên dùng sao, đặt sao cho hợp lý. Sau đây là những nguyên tắc bạn cần nhớ:

- Luôn dùng dao đĩa theo thứ tự từ ngoài vào, lần lượt từ bộ xa nhất trước

- Thông thường, dao được cầm ở tay phải, nĩa được cầm ở tay trái. Thức ăn khô được đưa lên miệng bằng nĩa, dao được dùng để cắt, thái thịt, lấy gia vị, không được dùng dao để ăn.

- Những bộ dao, nĩa riêng được sử dụng riêng cho từng món ăn khác nhau. Bộ dao nĩa ăn cá chỉ để khơi ra từng mảnh cá nhỏ nên không sắc như bộ dao nĩa cắt thịt. Khi ăn, nên cắt thịt thành từng lát mỏng thay vì cắt đi cắt lại nhiều lần. Dao sau khi cắt thịt được đặt lên cạnh đĩa và lưỡi dao hướng vào phía trong. Lúc này có thể chuyển nĩa từ tay trái sang tay phải cho thuận lợi

 - Không đặt dao, nĩa xuống mặt bàn mà luôn luôn được đặt trên đĩa. Khi ăn xong đặt dao và nĩa song song, nghiêng về bên phải để mọi người ngầm hiểu.

Cách cầm cốc uống vang

Luôn giữ ly rượu ở phần chân. Vừa không lưu lại dấu vân tay trên ly rượu, vừa tránh để nhiệt từ ngón tay làm rượu mất lạnh. Uống nhấp rượu từng chút một và thưởng thức. Trên bàn tiệc, luôn để ly rượu bên phải ly nước. Khi chạm ly, hãy nhìn vào mắt đối phương. Bạn có thể chạm ly riêng với từng người trong bàn, nhưng không được cắt ngang qua tay người khác.

Ngoài ra, có những nguyên tắc tối thiểu khác mà bạn cần ghi nhớ là:

- Đợi tất cả mọi người ngồi xuống bàn và được phục vụ xong thì mới bắt đầu ăn thức ăn của mình
- Nên mời mọi người ăn trước khi dùng

- Nếm thử thức ăn trước khi bạn cho thêm gia vị
- Hiểu những thông điệp đặt dao/nĩa của người phương Tây

Ứng xử lịch thiệp trên bàn ăn không khó nhưng cũng không phải là dễ dàng nếu bạn không chú ý. Giờ thì, bạn đã sẵn sàng làm người lịch sự trên bàn ăn chưa nào?

Vương Thị Minh Thư

Theo Người tiêu dùng