Bánh tráng quà quê Xứ Nẫu

Má nói: “Má cột vài chục cái bánh tráng này gọn gàng, kỹ lưỡng rồi đây. Chiều đi nhớ đem vào trổng (trông đó) cho chị con với mấy đứa bạn ăn với”. Nó càu nhàu: “Trời ơi, đồ đạc con tùm lum mà má còn biểu đem mấy cái thứ cồng kềnh này nữa. Trổng bánh tráng hiếm (thiếu) gì”. “Nhưng làm sao bằng bánh tráng mình được, đặc sản mà con”.

Chiều. Xe dừng trước cửa. Nó và má vẫn dùng dằng với xách bánh tráng. Má không đưa nó mà đưa hẵn cho anh lơ xe, biểu gác cẩn thận kẻo tới trổng bánh bể hết. Nó thua. Ngồi trên xe, nó chợt cười thầm. Ừ, đúng là đặc sản. Lần nào đem vô tụi bạn cũng sướng rơn.

Đúng là từ Bắc chí Nam, không đâu không có bánh tráng nhưng bánh tráng Bình Định vẫn được xem là đặc sản. Và chính vì vậy, người Bình Định thường dùng bánh tráng làm quà để gởi cho con cháu và họ hàng ở xa, có người đem sang tận Châu Âu cái “thứ cồng kềnh” này.

Bánh tráng thường được người Bình Định dùng để làm quà cho con cháu và bạn bè ở xa

Bình Định có nhiều loại bánh tráng như: bánh tráng cốt dừa, bánh tráng dừa mè đen, bánh tráng dừa mè trắng, bánh tráng tôm và nhiều loại khác. Bánh được làm chủ yếu từ bột gạo trộn với nước cốt và xác dừa, mè, tiêu hột, hành tím thái mỏng và một thứ gia vị không thể thiếu làm nên vị đặc trưng cho bánh tráng Bình Định đó là muối. Tất cả được trộn đều và đem đi tráng. Bánh thường được tráng trên khuôn to và tráng thành lớp dày rồi đem phơi. 

Bánh tráng dừa mè đen

Bánh tráng dừa mè trắng

Bánh tráng mè tôm

Bánh thường được tráng trên khuôn to và tráng thành nhiều lớp

Những ngày nắng to, bánh sẽ khô sau khoảng 2 giờ phơi

Những liếp phơi bánh tráng thường hạn chế góc vui chơi của trẻ nhỏ

Bánh được đem nướng dưới lửa than. Người nướng bánh phải thật “chuyên nghiệp” thì bánh mới phồng đều, phẳng và có màu vàng ươm. Nếu không biết cách nướng, bánh sẽ bị cong vênh, chỗ đen chỗ vàng hoặc chai cứng.

Bánh được nướng dưới lửa than to để đảm bảo giòn đều và nướng bánh tráng là cả một nghệ thuật, không phải ai cũng có thể nướng được bánh tráng ngon.

Bánh sau khi nướng có mùi thơm quyến rũ từ mùi hành phi, mùi tiêu và có vị bùi béo của nước cốt dừa, của mè cộng thêm vị hơi mằn mặn của muối. Có nhiều cách ăn, nhưng lũ bạn nó vẫn thường nhâm nhi mà không cần tới bất cứ thứ gì đi kèm. Lúc đói lòng, rót một ít nước mắm ngon ra chén, xắt thêm vài lát ớt cay cay, bẻ bánh ra chấm thì đã thấy tuyệt vời. Ngoài ra, tụi nó dùng bánh tráng để xúc các món gỏi, món xào như hến xào, nhộng xào… hay đem nhúng nước rồi cuốn cùng rau sống và thịt luộc hay cá hấp. Dù ăn như thế nào đi nữa thì bánh tráng xứ nẫu vẫn thơm ngon và giòn tan.

Bánh tráng được ăn theo nhiều cách nhưng phổ biến vẫn là ăn không, chấm nước mắm…

…xúc các món xào,…

…xúc các món gỏi,…

…nhúng nước cuốn với rau sống và cá hấp hay thịt luộc,…

… hay ăn kèm các món bún, phở, cháo, .v.v.

Ngoài nghề bánh tráng, người Bình Định còn nổi tiếng với món nem nhưng nem không được làm phổ biến rộng rãi bằng bánh tráng. Đến đâu trên đất Bình Định, bạn cũng có thể bắt gặp những liếp bánh tráng được phơi dọc hàng rào, trước sân và thậm chí là trên cả mái nhà.

Bài viết được viết bởi Thành viên: Diệu Linh