WATCHMEN – CÂU CHUYỆN VỀ NGƯỜI HÙNG VÀ

NHÂN LOẠI

Quyền lực càng cao, trách nhiệm càng lớn.Watchmen là câu chuyện về những anh hùng và siêu anh hùng, nhưng tất cả chỉ là một lớp vỏ mỏng manh mà tác giả đã khéo léo che đậy cho những thông điệp sâu xa, những mâu thuẫn dằn xé mà người ta chỉ khám phá khi từng khúc mắc được mở ra, để rồi ngỡ ngàng dần cho đến hồi kết…

Watchmen lần đầu tiên xuất hiện dưới dạng một bộ truyện tranh 12 kỳ, được giới thiệu bởi DC Comics trong hai năm 1986 và 1987, để rồi sau đó đước tái bản nhiều lần liền và trở thành một thiên trường ca huyền thoại. Đây là bộ truyện tranh duy nhất được nhận được giải Hugo Award và được liệt vào danh sách 100 tiểu thuyết bằng tiếng Anh hay nhất từ năm 1923 đến giờ. Một bộ truyện tranh được xếp chung hàng với những tiểu thuyết hay nhớ mọi thời đại đủ để thấy nội dung, thông điệp mà nó gởi gắm mang tầm vóc lớn lao đến mức nào. Đến năm 2009, Watchmen được chuyển thể thành phim dưới bàn tay tài hoa của đão diễn Zack Sydner và dù tái hiện một bối cảnh cũ nhưng những nội dung của nó cho đến tận bây giờ vẫn không hề bị lỗi thời.

Bối cảnh câu chuyện xảy ra tại New York, năm 1985, một thế giới bị bao phủ bởi những nỗi sợ hãi và nghi ngờ. Đó là một thế giới hỗn độn sau 2 cuộc đại chiến khủng khiếp với cái chết của hàng chục triệu người mà sau khi nó kết thúc vẫn để lại mối hiểm họa cho cả nhân loại: cuộc chiến tranh lạnh giữa 2 siêu cường quốc hạt nhân thời bấy giờ: Liên Xô và Mỹ. Trong một thế giới căng thẳng về câu chuyện hạt nhân thì trong lòng nước Mỹ đang có một vấn đề khác cũng rất khó có lời giải đáp: những rắc rối liên quan đến các siêu anh hùng.

Phá bỏ nguyên tắc thông lệ và xây dựng lại hình tượng những siêu anh hùng, câu chuyện giới thiệu một nhóm các nhân vật được coi là thường nhân hơn là siêu nhân: ngoại trừ Dr. Manhattan, các thành viên còn lại đều là những người thường đeo mặt nạ để thực thi công lý. Những người hùng ẩn danh sau chiếc mặt nạ một thường là niềm tin, là chỗ dựa của công chúng cho đến khi những hoài nghi, ngờ vực lớn dần và lấn át mọi thứ khác… 

Chen giữa khói và lửa từ đám đông nổi loạn, trên bức tường trong các con hẻm, có thể thấy được các dòng chữ được vẽ bằng sơn “ Who watch the watchmen? (Ai sẽ canh chừng những người canh gác ?).

Những người hùng giấu mặt, những kẻ ngăn chặn và phán xét tội ác theo khả năng của họ, những kẻ tự cho mình nằm ngoài vòng  pháp luật khiến đám đông cảm thấy e sợ và lo lắng cho tính công bằng nằm trong tay những kẻ giấu mặt. Thế là đám đông bắt đầu đòi quyền kiểm soát những người hùng đeo mặt nạ, gắt gao đòi hỏi những người hùng phải gỡ mặt nạ và công khai danh tính bằng những cuộc biểu tình, bạo động…Trong cái không khí hỗn loạn đó cảnh sát phát hiện ra một xác chết… một cái chết rất đặc biệt.

The Comedian bị ném xuống lầu trong vụ mưu sát đầu phim

Thông thường, cái chết mang ý nghĩa kết thúc. Trong một bộ phim thông thường luôn kết thúc bằng cái chết của một nhân vật phản diện mang lại cảm giác thỏa mãn hoặc cái chết của một người hùng mang lại những nỗi đau u uất mà kính phục, Watchmen lại mở đầu một cái chết. Cái chết ngay từ đầu phim của nhân vật The Comedian không chỉ là nút thắt đầu tiên của cả bộ phim, nó còn là yếu tố chính gỡ rối từng nút thắt khác trong từng nhân vật khác…
The Comedian (nhà hài kịch) là một thành viên cũ của nhóm Watchmen, ông ta chết nhưng hình ảnh của ông vẫn tiếp tục xuất hiện thông một loạt những kí ức của các đồng đội ông, những kí ức nói lên những rắc rối mà từng người hùng phải đối mặt ở hiện tại. 

The Comedian

The Comedian có lẽ là nhân vật sinh động nhất trong Watchmen. Là anh hùng duy nhất mang sắc cờ Mỹ trên trang phục và cũng là nhân vật duy nhất lĩnh sẹo từ cuộc chiến tranh Việt Nam, chính vì thế cũng có thể nói The Comedian đã đại diện cho cả nước Mỹ. Nếu hình ảnh người phụ nữ mang thai bị The Comedian ruồng bỏ và giết hại là ẩn dụ cho sự dính líu của nước Mỹ tại chiến trường Việt Nam, thì hình ảnh vết sẹo do người phụ nữ này gây nên trên khuôn mặt y lại là ẩn dụ của hậu quả mà nước Mỹ phải gánh chịu từ cuộc chiến tranh. Vết sẹo đã khiến nụ cười vốn ngạo nghễ của The Comedian trở nên méo mó, như nét tô điểm cho phong cách hài hước đầy mỉa mai của y: mỉa mai như những giọt nước mắt trên khuôn mặt kép hài, mỉa mai như vết máu trên bộ mặt hạnh phúc.

Dr Manhattan

Với Dr Manhattan, một tiến sĩ bị nhiễm chất phóng xạ vô tình biến thành một con người toàn năng gần như có thể làm mọi thứ trên đời như dịch chuyển tức thời, đi bộ trên sao hỏa v.v… thì những kí ức với The Comedian là những lời thẳn thắn của y vạch mặt sự vô cảm của ông trong một cơ thể gần như toàn năng…

-Ông đứng đó và chỉ nhìn tôi giết người phụ nữ kia. Với khả năng của ông, sao ông không biến khẩu súng thành hơi nước, viên đạn thành bọt biển hay chỉ đơn giản là một cái hất tay cũng đủ ngăn tôi lại ? Tôi có thể là một thằng tồi, nhưng tôi còn có cảm xúc, còn ông, từ lâu vốn đã không còn quan tâm tới sinh mạng con người nữa rồi. 

Người hùng Nite Owl

Với người hùng Nite Owl 2 là kí ức cùng The Comedian ngăn chặn các cuộc biểu tình quất phá. Trong khi Nite Owl dùng lời khuyên nhủ, còn Comedian thì rút súng hơi cay và lựa đạn khói ra làm việc, và phương pháp nào hiệu quả hơn thì ai cũng có thể đoán được.

Chua chát thay, Nite Owl buột miệng hỏi: “Điều gì đã xảy ra với giấc mơ Mỹ?” The Comedian trả lời: “Nó đã trở thành hiện thực, anh đang nhìn thấy nó đấy,” trong khi chỉ vào đám đông cuồng nộ đang phá phách và đòi giải tán nhóm người vẫn luôn tự cho mình là “Những kẻ canh chừng”.

Ozymandias

Với Ozymandias, người được mệnh danh là người thông minh nhất trái đất thì kí ức về The Comedian là những lời chói tai nhưng chân thật khi phản bác ý tưởng của anh về mở rộng lực lượng Watchmen. “ Nhân loại vốn đã tìm cách giết nhau từ thuở ban sơ và giờ họ ngày càng tiến gần hơn đến mục đó khi nắm trong tay vũ khí hạt nhân. Cậu nghĩ những kẻ đeo mặt nạ như chúng ta là gì? Chẳng gì cả ! Một khi cuộc chiến hạt nhân nổ ra, người thường hay watchmen, những gì còn lại cũng chỉ là tro bụi…”

Watchmen là một bộ phim đầy những ý ẩn dụ mà thông qua các nhân vật và câu chuyện, nó phảng phất hầu hết những biến cố lớn trong lịch sử nước Mỹ. Bộ phim thậm chí đã đặt giả thuyết trái với lịch sử khi cho Mỹ thắng trong cuộc chiến tranh Việt Nam với sự tham gia thần thánh của Dr Manhattan, kẻ toàn năng gần với chúa. Đó có thể là một lời phỉ báng lịch sử nhưng nó cũng là một ngầm ý của tác giả khi nói về sự bất lực hoàn toàn của Mỹ trong cuộc chiến phi nghĩa ở Việt Nam rằng chỉ khi chúa về phe Mỹ thì kết cục mới có thể khác được. Hay như đoạn đối thoại của Nite Owl và The Comedian là một ẩn dụ cho giai đoạn giấc mơ Mỹ tan vỡ, một giấc mơ về một xã hội giàu có sung túc, yên bình đang bị chính những người dân của nó kéo ra khỏi những ảo tưởng. Và tệ hơn cả, sự thù địch trong chiến tranh lạnh giữa Liên Xô và Mỹ đặt thế giới luôn trong tình trạng phập phồng lo sợ vì nguy cơ hủy diệt nhân loại một khi chiến tranh hạt nhân xảy ra.

Sau đám tang của The Comedian, mạch phim tiếp tục diễn biến nhanh khi dường như có một thế lực nào đó đang ngầm tiêu diệt lực lượng Watchmen. Doctor Manhattan trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình đã vấp phải cáo buộc rằng ông chính là nguồn gốc gây ra bệnh ung thư cho tất cả bạn bè và người thân xung quanh. Đứng trước lời cáo buộc và những bằng chứng khó chối cãi, Doctor Manhattan quyết định rời Trái Đất để sống lưu vong tại Sao Hỏa. Sự biến mất của siêu anh hùng thực sự này khiến chính trị thế giới lâm vào khủng hoảng. Trong khi đó, Ozymandias, một thành viên khác của Watchmen thoát chết trong một vụ ám sát khiến cho những Watchmen khác ráo riết truy lùng thủ phạm... Ngay khi các Watchmen khác đi đến nút thắt cuối cùng thì cũng là lúc họ cảm thấy bất lực hoàn toàn… cho dù họ là những siêu anh hùng đi nữa.

Một vụ nổ năng lượng phóng xạ khủng khiếp đã giết chết 200 triệu người trên thế giới ngay trước mắt các Watchmen mà họ không thể ngăn cản, và tồi tệ hơn chính Ozymandias – là kẻ chủ mưu của vụ thảm sát nhân loại này. Ozymandias cũng thừa nhận đã chính tay giết chết The Comedian vì siêu anh hùng này tình cờ phát hiện ra kế hoạch chế tạo con quái vật của Ozymandias trên một hòn đảo ngoài khơi Nam Mỹ, Ozymandias cũng giải thích phương pháp khiến Doctor Manhattan rời bỏ Trái Đất là đánh vào tâm lý của người vốn có tiền sử về bệnh tâm lý này bằng cách chủ động gây ung thư cho những người thường gần gũi với Doctor Manhattan.

Ozymandias kẻ cứu nhân loại bằng cách giết chết nhân loại

Watchmen không thể ngăn cản Ozymandias và cũng thể tìm ra cách gì phản bác lại lí lẽ của hắn. Vụ nổ hạt nhân mà Ozymandias tạo ra vốn là thành quả từ những nghiên cứu hợp tác giữa chính hắn và Dr Manhattan, và hắn cũng đã cố tinh chỉnh sao cho quả bom hạt nhân ấy mang đúng những đặc điểm của Dr Manhattan khiến cho phần còn lại của nhân loại kết luận rằng chiến Dr Manhattan trong cơn điên đã ra tay thảm sát nhân loại. Lúc này, trên khắp thế giới đưa tin về việc Liên Xô và Hoa Kỳ thực sự bắt đầu hợp tác với nhau dưới tác động khủng khiếp của thảm họa, dẹp bỏ thù hằn để chống lại kẻ thù mới của họ Dr Manhattan.

Nút thắt cuối cùng đã mở, nhưng cũng là lúc ranh giới giữa thiện và ác bị xóa mờ, giết người để cứu người, Ozymandias đúng hay sai ? Liệu sự thật có đáng để mọi người biết khi hậu quả của nó lại là một thế giới luôn luôn bị đe dọa bởi chính hai cường quốc hạt nhân? The Comedian đã chết, nhưng có thể thấy, toàn bộ kế hoạch của Ozymandias có nguồn gốc từ những lời thật lòng của Comedian, khiến y phải tiến hành một kế hoạch khủng khiếp khi tạo ra một kẻ thù chung để nhân loại có thể đồng lòng, thôi giết nhau mà hợp tác để cùng tồn tại. Dr Manhattan, kẻ bị vu oan trong chuyện này cũng đã quyết định im lặng, rời khỏi trái đất để gìn giữ nền hòa bình mà Ozymandias đã tạo dựng. Đó là thông điệp, cũng là sự nhức nhối mà các nhà sản xuất gởi đến cho nhân loại. 

“Con người từ thuở ban sơ đã luôn tìm cách giết nhau”, phải, đó là những điều nực cười nhưng chưa bao giờ lỗi thời ngay cả với thời điểm hiện tại. Con người không chỉ giết nhau, nghi ngờ và đòi trừng phạt cả những người đang bảo vệ mình như Watchmen, mà một khi con người còn để những dục vọng đe hèn che mờ lí trí, tiêu diệt nhau vì lợi ích thì chính những người hùng cũng không thể làm gì được. Watchmen là một bộ phim chuyển thể từ truyện tranh, nhưng những thâm ý mà nó gởi gắm hoàn toàn không dễ hiểu, khó chấp nhận với những người chỉ muốn xem phim giải trí, nhưng nghiền ngẫm những chân lý, xung đột trong Watchmen là một trải nghiệm thú vị cho những ai thích phim có chiều sâu.

Nội dung bài viết trên cafestyle thuộc sở hữu của HansaeYes24 Vina Co.,Lt