Về đồng ăn cua

Người dân Nam Bộ có câu hát: “Gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còng, về sông ăn cá, về đồng ăn cua” để chỉ những sản vật tự nhiên, trù phú, có theo mùa, trong đó có con cua đồng. Nếu như con cua biển là món ăn xa xỉ, đắt tiền thì cua đồng lại bình dân hơn. Tuy nhiên, món ăn chế biến từ cua đồng trong dân gian lại phong phú vô ngần.

Con cua đồng

Cua đồng “rộ mùa” vào những tháng mưa, khi mà cua bắt đầu rời hang, đi kiếm ăn, sinh sản. Để bắt cua, người ta thường dùng cây ngoéo có móc để thọt vào hang rồi lôi cua ra. Thỉnh thoảng, phải thò cả tay vào vì có những con cua “bất trị”. Do đó, bắt được cua để ăn cũng không phải là chuyện dễ. Việc bị cua kẹp  là thường xuyên

Đi bắt cua đồng

Cua đồng là món ăn có mặt từ Bắc chí Nam. Có thể kể đến những món ăn làm từ loài cua này như bún riêu cua, lẩu cua, canh cua mồng tơi, cua rang muối ớt, canh rau muống khoai sọ, canh cua rau nhút, cháo cua đồng, lẩu cua đồng bánh đa, chả cua… Tùy nơi mà người ta có cách chế biến, gia giảm khẩu vị khác nhau nhưng chung quy lại, trừ làm món cua rang thì trước khi chế biến, cua được giã nát rồi lọc lấy thịt, nấu cho nổi thành tảng rồi thêm vào nước dùng các nguyên liệu khác để thành một món ngon.

Cua đồng giã nấu rất ngọt nước, cái ngọt thơm đặc trưng khó tả. Nấu cua đằng trước, đằng sau đã có thể nghe mùi thơm lừng. Thông thường, khi nấu nhiều cua, bạn sẽ không phải thêm xương thịt gì để nước dùng ngọt bởi cái ngọt của cua đã là quá đủ.Tuy nhiên, nếu nấu ít cua quá thì ninh thêm xương heo, xương gà cũng ngon.

Món từ cua hớp hồn người dân xứ Bắc Trung Nam là món bún riêu cua.Tuy nhiên, cách nấu của từng vùng rất khác nhau, chỉ có thịt cua cơ bản là được giữ.Người miền Bắc ăn riêu cua thường có thêm giấm bỗng chua chua, các nguyên liệu đi kèm khác thường có ốc, chả, đậu hũ. Rau ăn kèm có thể là tía tô, kinh giới, cải xà lách… Người miền Trung nấu bún riêu cua đơn giản hơn. Thường nồi bún có cua giã là chủ yếu, kế đến là đậu hũ, “xa xỉ” hơn thì có miếng chả lá và thường ăn kèm với rau muống luộc. Còn bún riêu cua của người miền Tây thì phong phú lắm.Khi nấu, dù cua nổi lềnh thì người ta vẫn thích hầm thêm xương cho ngọt nước. Nguyên liệu nấu bún thì ngoài cua, có thể thêm xương giò heo hoặc thịt heo nạc, huyết heo, đậu hũ, tôm, chả… Đặc biệt, rau ăn kèm nhìn qua đã thấy thèm, thường là hoa chuối, rau muống bào, giá, rau sống các loại. Nước bún riêu cua cũng đậm màu hơn, thường là màu đỏ gạch từ hạt điều cho thêm mỡ màng.

Tô bún riêu dân dã

Bún riêu cua có thêm chả, thịt

Người Hải Phòng còn có món bún bánh đa cua nổi tiếng. Món này ngoài cua, còn có rất nhiều nguyên liệu khác đi kèm như chả tôm viên, chả lá lốt, tôm, thịt, chả cá và rau nhút được nấu kèm

Bún đa cua

Riêng các món canh từ cua thì phong phú vô cùng, nào là canh cua rau đay, mồng tơi, rau nhút, rau muống khoai sọ hoặc thậm chí là các loại rau tập tàng.Trong đó, canh cua ray đay hoặc mồng tơi là bình dân và thường được nấu nhất. Món này ăn vừa mát, vừa bổ, nhất là trong những ngày hè trời oi. Canh cua rau nhút hoặc rau muống khoai sọ cũng ngon không kém.Cũng không hiểu sao, con cua đồng lại thích hợp với nhiều món canh thế mà món nào cũng ngon, cũng lạ.

Canh cua mồng tơi nấu mướp

Canh rau nhút khoai sọ

Còn cua đồng nấu lẩu thì ngon khỏi chê.Món lẩu cua đồng trứ danh của người miền Tây giờ không còn là món ăn bình dân mà đã trở thành đặc sản có phần đắt đỏ, đường hoàng có mặt trong nhiều nhà hàng, quán ăn sang trọng. Để nấu món này, có nhiều cách. Đơn giản nhất là chỉ có cua đồng giã, xào thơm rồi nấu cho cua đóng thành tảng, thêm ít màu điều cho lẩu thêm mỡ màng. Nồi lẩu sẽ dày đặc cua, ăn kèm với bánh đa, rau muống, rau nhút, cần nước các loại. Người miền Bắc thì nấu lẩu cua theo cách khác. Ngoài cua đồng, còn có thêm đậu phụ, cà chua, thịt heo, thịt bò và đặc biệt nhất là phải có giấm bỗng để tạo vị chua. Hiện nay, để món lẩu này thêm phần “sang chảnh” thì ngoài phần thịt cua xay “làm nền” trong nước dùng, người ta sẽ cho thêm hải sản (tôm, mực, nghêu), cua biển, thịt bò và ăn kèm rất nhiều loại rau như rau muống, rau nhút, cần nước, cọng súng, hoa điên điển, hoa bí…

Nhìn nồi nước lẩu cua thôi đã phát thèm

Lẩu cua với nhiều nguyên liệu ăn kèmCầu kỳ hơn, cua đồng cũng được dùng làm chả.Tuy nhiên, phần tách lấy thịt cua có phần hơi cực, sau đó có thể trộn thêm tôm, thịt, trứng, bột mì, các loại rau củ nấm rồi đem hấp chín hoặc chiên vàng giòn. Đảm bảo rằng, vị thơm ngon của món này có thể làm bạn mê mẩn.Hoặc bạn có thể dùng cua xay, rây lấy nước thịt rồi trộn với thịt heo băm, nấm mèo, bún tàu, hành… rồi đem hấp hoặc chiên.

Chả cua hấp dẫn

Nhưng kể chi cho nhiều món cầu kỳ, cua đồng loại con nhỏ, tách lấy mai, rửa sạch rồi rang me hay rang muối ớt là ăn cũng đã ngon ghiền rồi. Hoặc đem cua đồng nấu cháo hay nấu bánh canh đều rất ngon.

Cua rang muối

Không biết bạn còn có thể sáng tạo được món gì từ nguyên liệu có phần dân dã này. Giờ đang mùa nắng, kiếm cua đồng không dễ nên cua bán ở chợ giá rất đắt đỏ nhưng nếu đã lỡ thèm thì chỉ cần mua ít cua xay, đem về nấu canh cũng đã thỏa long.