The Hunger Games - Súng và hoa hồng

Ba năm sau cơn sốt của tập phim đầu tiên, series The Hunger Game khép lại bằng phần cuối mang tên The Hunger Game – Mocking Jay Part 2; thì cũng là lúc người ta mới cảm nhận được vì sao tác phẩm này lại thành công vang dội đến như vậy.

Thế giới của The Hunger Game là một thế giới giả tưởng khi mà Bắc Mỹ đã sụp đổ và được thay thế bởi quốc gia Panem, với tổng cộng 13 quận dưới sự cai trị của The Capitol.

Dưới ách áp bức của Capitol, đã từng có lúc các quận đồng loạt nổi dậy để chống lại thủ đô, song cuộc cách mạng đó đã thất bại, các quận mỗi năm phải hiến tế hai thanh niên một nam một nữ để tham gia "The Hunger Games."

The Hunger Games là một trò chơi chết chóc được The Capitol tổ chức ra để tiêu khiển, chúng mua vui khi nhìn các công dân của các quận chém giết nhau để giành lấy một vé sinh tồn duy nhất của trò chơi, nơi mà mối nguy hiểm không chỉ đến từ các đối thủ mà còn đến từ các yếu tố ma quái, kì dị khác như chính những kẻ tổ chức thả vào đấu trường. Vinh quang và sự chú ý của loạt phim The Hunger Games khởi nguồn từ trò chơi này và bị so sánh chê bai cũng vì trò chơi này.

Với phần lớn khán giả của thế giới có thể thấy ngạc nhiên và kinh hãi khi lần đầu tiếp xúc với The Hunger Games bởi tính chất dã man của trò chơi, nhưng với các fan của truyện tranh Nhật Bản, đó chỉ là bản bắt chước vụng về trước siêu phẩm kinh điển Battle Royal. So về mức độ tàn bạo, dã man thì The Hunger Games không thể sánh với manga Battle Royal, nhưng chém giết chỉ là cái cớ, hơn nữa “game” trong The Hunger Games mang ý nghĩa rộng lớn hơn là một trò chơi sinh tồn đơn thuần.

Có thể thấy phảng phất hình ảnh của đấu trường La Mã trong đời thực bởi sự khát máu đến kì quặc của loài người khi nhìn đồng loại của mình chém giết nhau.73 năm trôi qua Panem đã chìm trong máu của những bị trị và tiếng cười những kẻ thống trị xoay qua The Hunger Games cho đến khi Katniss xuất hiện ở đấu trường lần thứ 74.

Một vòng kiểm soát độc tài sẽ chỉ bị phá vỡ khi có một nhân tố thích hợp, dám đứng lên phá vỡ vòng xoay đô hộ đó, và đó là sứ mệnh của Katniss. Katniss đã tình nguyện đi thay em gái và tạo nên bất ngờ tại đấu trường lần thứ 74 nhờ khả năng sinh tồn và kỹ năng bắn cung hoàn hảo - thứ được sinh ra trong môi trường thiếu thốn, được tôi luyện nhờ những ngày tháng đi săn trong rừng kiếm bữa ăn hàng ngày.

Katniss còn thắng một điều quan trọng hơn đó là lòng người. Biểu hiện ương bướng của cô, lòng nhân từ cô níu giữ giữa cuộc chiến khốc liệt, cách cô chăm sóc đối thủ của mình đã lay động cả người dân The Capitol lẫn công dân 12 quận còn lại. Nhưng điều đặc biệt hơn, Katniss đã phá vỡ luật chơi của The Hunger Game theo cách mà The Capitol không thể không chấp nhận.

Khi cuộc chiến chỉ còn cô và Peeta, Katniss đã đề nghị cả hai cùng tự tử để cuộc thi không có người chiến thắng, buộc Capitol phải thay đổi luật lệ và chấp nhận lần đầu tiên có hai quán quân sống sót bước ra từ đấu trường. Lần đầu tiên sau bao nhiên năm có một người ép được The Capitol phải phá luật chơi của họ, lần đầu có người chiến thắng The Hunger Game được tất cả yêu mến khiến tổng thống Snow dù cảm thấy gai mắt vẫn không thể trừ khử. Và đó cũng là mồi lửa đầu tiên cho tất cả các phe phái bắt đầu toan tính dựa vào yếu tố Katniss.

The Hunger Game là cuộc chơi tâm điểm của câu chuyện khi chính Katniss lần lượt bị thử thách ở các cấp độ cao hơn. Lần đầu cô đã thắng, lần thứ hai, The Capitol thậm chí còn tạo ra thách thức lớn hơn khi cho tất cả người chiến thắng phải tiêu diệt nhau trong một đấu trường khác, may mắn thay, Katniss được các lãnh đạo của quân nổi dậy ngấm ngầm tính toán cứu ra khỏi đấu trường ấy và bắt đầu gầy dựng cô thành một biểu tượng của quân khởi nghĩa: The Mocking Jay.

Lúc này, Katniss chính thức đặt chân vào một đấu trường lớn hơn, cũng là cuộc chiến sinh tồn nhưng là mạng sống của hàng triệu người của liên quân 13 quận và The Capitol. Một đấu trường sinh tử mà Katniss không thể làm gì khác ngoài cuốn mình theo dòng xoáy của lịch sử bởi hàng triệu người đã chịu ảnh hưởng từ hình tượng của cô, dưới bàn tay ê-kip của Tổng thống quận 13 -Alma Coin – đã khiến ý chí của toàn dân bị áp bức sôi sục để cùng hướng về một mục đích duy nhất là lật đổ tổng thống Snow, chấm dứt áp bức, bóc lột.

Xem The Hunger Game ở những phần tiếp theo chúng ta mới thấy gần như toàn cảnh một bức tranh sinh động về chiến tranh. Nơi mà hai phe đối địch sẽ làm tất cả mọi thứ thủ đoạn để đạt được thắng lợi, bất luận là phe The Capitol hay quân khởi nghĩa. Ở nơi đó, bộ mặt độc ác của tổng thống Snow ngày càng lộ rõ thì lớp mặt nạ của thủ lĩnh phe khởi nghĩa Coin cũng dần rơi rớt hết những phần “nhân từ, chính nghĩa”… Chỉ có Katniss vẫn như vầy. Cô sống, chiến đấu vì lương tri, vì niềm tin vào chính nghĩa. Mặc dù chịu phục vụ quân khởi nghĩa, đóng giả những cảnh quay kêu gọi quân đồng minh liên kết lại, nhưng Katniss không thể nói được những câu sáo rỗng được lập trình sẵn mà chỉ khi ra tận chiến trường, xúc động trước cảnh máy bay của The Capitol đánh sập cả một bệnh viện đầy thương binh và trẻ em của quân khởi nghĩa, cô mới tỏa sáng hơn trong vai trò ngọn đuốc khí thể của toàn quân.

The Hunger Game làm sáng tỏ một yếu tố quan trọng trong mỗi cuộc chiến: truyền thông, nơi mà Katniss là trung tâm. Cuộc chiến truyền thông cũng khốc liệt không kém mặt trận bom đạn khi phe The Capitol cố gắng bôi xấu hình ảnh Katniss rồi lại đánh đập, tiêm thuốc Peeta – người yêu của cô - hòng làm cô suy sụp, the phe khởi nghĩa cũng cố khai thác tối đa mọi đặc tính từ Katniss để kích thích sĩ khí toàn quân như bài hát  The Hanging Tree của Katniss.

"Are you, are you
Coming to the tree
They strung up a man
They say who murdered three.
Strange things did happen here
No stranger would it be
If we met at midnight
In the hanging tree.

Are you, are you
Coming to the tree
Where dead man called out
For his love to flee.
Strange things did happen here
No stranger would it be
If we met at midnight
In the hanging tree.

Are you, are you
Coming to the tree
Where I told you to run,
So we'd both be free.
Strange things did happen here
No stranger would it be
If we met at midnight
In the hanging tree.

Are you, are you
Coming to the tree
Wear a necklace of rope,
Side by side with me.
Strange things did happen here
No stranger would it be
If we met at midnight
In the hanging tree”

The Hanging Tree là câu hát bất chợt vang lên trong kí ức của Katniss bởi đó là những lời hát ăn sâu vào trí óc thơ bé của cô, nơi có những người lạ bị treo cổ vì dám chống đối với The Capitol… Katniss đã hát rất ngây ngô bài hát duy nhất cô thuộc, tuy nhiên , Tổng thống Coin của Quận 13 đã sử dụng hình ảnh Katniss hát "Cây treo cổ" như một lời kêu gọi chiến đấu (thế từ "rope" thành "hope" - hy vọng). Thế nhưng khác với đoạn tuyên truyền trước, bài hát chết chóc này lại khiến cho phiến quân... không sợ chết. Hệ quả là nhiều người đã tự sát và bỏ mạng khi cố gắng phá hủy nhà máy thủy điện ở Quận 5. Đó là một tín hiệu tương đồng giữa Tổng thống Snow và Tổng thống Coin. Với họ, sinh mạng con người là không quan trọng, tất cả bao gồm cả Katniss cũng chỉ là những quân cờ phục vụ cho những toan tính riêng của họ.

Vì vậy, khi cuộc chiến kết thúc, sau khi tổng thống Snow bị tuyên án hành quyết, Katniss cũng kịp nhận ra toan tính của Coin và thực hiện một hành động theo đúng chất riêng của cô nhằm tiêu diệt mầm mống độc tài mới đang nhen nhóm trỗi dậy.

Xem đến tận phần cuối The Hunger Game – Mockingjay người ta mới thấy rõ vì sao tác phẩm này lại được yêu thích đến như vậy. Một tác phẩm xoay quanh nhiều đấu trường, có đấu trường nhỏ để mua vui của The Capitol, có đấu trường lớn tranh giành quyền lực của Snow và Coin, cũng có cả những đấu trường trong tâm lý của từng nhân vật như Katniss, Gale, Peeta để mong muốn những điều tốt đẹp… The Hunger Game hội tụ tất cả những yếu tố mà con người yêu thích: phiêu lưu, rùng rợn, tình yêu, khát vọng, chiến tranh và hòa bình mà chỉ có xem hết một lượt tác phẩm, người ta mới lĩnh hội hết và cảm nhận được nó: sự tàn bạo của súng ống không thể che lấp được những đóa hồng như Katniss, những đóa hồng của lý trí, của tình người, của chính nghĩa.