Sút - mọi thứ bắt đầu từ những giấc mơ

Bóng đá là môn thể thao vua nhưng những tinh túy của nó lại rất khó chuyển thể lên màn ảnh rộng. Chính vì vậy, phải rất lâu rồi khán giả Việt mới lại được chiêm ngưỡng một tác phẩm điện ảnh liên quan tới môn thể thao vua khi Sút của đạo diễn Việt Max trình làng vào cuối năm nay.

Khoảng 20 năm trước, điện ảnh Việt Nam dù còn yếu kém nhiều mặt nhưng vẫn kịp chiêu đãi khán giả 2 bộ phim bóng đá là: Cô Thủ môn tội nghiệp (có tài tử Lê Công Tuấn Anh đóng) và Sút Dzô Sút Dzô với sự tham gia của một loạt danh thủ lúc đó là Lê Huỳnh Đức, Trần Công Minh, Hồng Sơn… Phim bóng đá trong thời điểm đó cũng giống như giọt nước giữa sa mạc nên ngon dở thế nào thì khán giả đang “khát” cũng tận hưởng một cách sung sướng.

Mãi đến giờ, trong làn gió phát triển của phim Việt, Sút của đạo diễn Việt Max mới mang không khí cầu trường sôi động trở lại với điện ảnh. Sút như chính câu Slogan của phim “mọi thứ bắt đầu từ giấc mơ” là câu chuyện về giấc mơ, khát vọng của nhiều lớp người trên cái nền sôi động của bóng đá. Có hai giấc mơ chính trong phim: giấc mơ bóng đá của Khoa, Phong, ông bầu của đội Gà Trống và giấc mơ về gia đình của Cường – nhân vật chính của phim. Ai cũng theo đuổi giấc mơ riêng của mình, để rồi bỏ lỡ, để rồi phạm sai lầm và cũng đã hối tiếc… nhưng chính trái bóng đã gắn kết họ lại với nhau một cách kì diệu, giúp mọi người nhận ra: những giấc mơ lớn hơn có thể dung hòa giấc mơ của mọi người.

Với sự tính toán cho an toàn, đạo diễn Việt Max đã chọn bối cảnh xoay quanh bóng đá phong trào với đội bóng mang tên Gà Trống. Một đội bóng phổ biến thường thấy, dễ gặp trong xã hội Việt Nam dù trong bất kì hoàn cảnh nào bởi dân xứ này cực yêu bóng đá. Phim chọn cách mở đầu và kết thúc bằng lời dẫn chuyện của cô con gái ông bầu đội Gà Trống, tuy nhiên, một phần vì chất giọng có phần không phù hợp để dẫn truyện, phần vì dù đạo diễn đã cố cài cắm vai trò của nhân vật này trong cốt truyện cho phù hợp với vai trò người dẫn chuyện, nhưng vẫn chưa đủ để làm điểm nhấn hoặc là nhấn chưa đủ.

Khi làm một bộ phim về bóng đá thì dù có kể theo cách nào đi nữa, những trận bóng, những pha bóng luôn phải là linh hồn của câu chuyện. Mà làm phim về bóng đá nó rất khó bởi nó không chỉ đáp ứng mạch trận, cái tinh thần của bóng đá mà còn phải đáp ứng cái nhu cầu thị giác của dân ghiền bóng đá. Khi bạn xem một trận cầu đỉnh cao, nó phải là những pha qua người, những cú sút xa đẹp mắt, những đường chuyền sắc như dao cạo, những cú súng vòng cung đẹp như một nhát dao xé toạc bầu trời… tất cả những thứ ấy, điện ảnh phải làm đẹp hơn cả thực tế vì đó là sứ mệnh của điện ảnh, nhưng Sút thậm chí còn chưa làm được bằng những trận cầu đỉnh cao mà chúng ta hay xem trên tivi.

Vì những hạn chế nhất định về diễn viên và kĩ xảo, Sút không có lấy một pha wide-screen (cảnh rộng) đúng nghĩa của bóng đá. Cả phim là tập hợp đan xen của rất nhiều pha cận cảnh theo kiểu cut to cut thỉnh thoảng chen slow motion vào, lừa bóng, sút bóng, bóng vào lưới, tất cả đều cận cảnh. Đối với người ngoại đạo không vấn đề, nhưng với fan bóng đá, đó sẽ là những pha tra tấn thị giác và cảm giác thiêu thiếu với thói quen xem những trận cầu đỉnh cao thường ngày của họ. Những ai đã trông chờ một pha sút xa siêu ảo hoặc cú đá cong như trái chuối kiểu xạo xạo như Đội bóng thiếu lâm của Châu Tinh Trì cũng được, nhưng có thể vì chi phí hay vì hạn chế gì đó mà Sút hoàn toàn lờ đi khoảng này, và nó làm mình hụt hẫng.

Phần đạt nhất của Sút có lẽ là những khung hình rất đẹp, nghệ thuật đặc biệt là kết hợp với phần nhạc nền do Christopher Wong chủ xướng. Christopher Wong là cái tên thành danh cùng những bộ phim của Victor Vũ, nhạc của lúc nào cũng chỉnh chu, lúc dồn dập, lúc tình cảm, lúc man mác đúng kiểu Hollywood. Có những khung đặc biệt rất art như khi cận cảnh đôi giày bóng đá rơi xuống cạnh chân Cường như trái tim Cường cũng đang rơi xuống vỡ vụn, hay như cảnh Cường ngồi trong một căn phòng tối với ánh sáng chếch một góc 35 độ rất đẹp, nó làm bật lên nỗi cô đơn của nhân vật rất tốt. Khung hình và âm nhạc có lẽ là điểm làm tốt nhất trong phim.

Tuy nhiên, những lỗi kinh điển của phim Việt vẫn còn lập lại trong phim như ở phần thoại, nơi mà người ta nói chuyện thường ngày cứ như tập kịch vẫn lập lại trong phim này. Nhân vật Cường diễn khá tốt vào những lúc anh… không nói gì. Phần đại từ, diễn cảm khi thoại có lẽ là điểm yếu nhất của diễn viên Việt Nam.

Có thể hiểu Việt Max chọn tông màu vàng-xám làm chủ đạo cho phim khá là art và phù hợp với khởi đầu từ bóng đá phong trào cho đến chuyên nghiệp. Và nó phần nào cũng vẽ nên ước mơ của người Việt Nam khi phản phất chút không khí World Cup ở cuối phim khiến fan bóng đá ai cũng phải nao nao lòng… Sút không hẳn là quá tuyệt vời, nhưng nó vẫn đáng được công nhận cho một bộ phim dám khai thác đề tài khá mới mẻ, có đầu tư công phu, chỉnh chu.

Hoàng Hưng