Một ngày du hí trên đất Cố đô

Nhắc đến Huế là nhắc đến một thành phố mộng mơ, ảo diệu của vùng đất kinh kỳ. Huế thơ mộng, duyên dáng với tà áo dài tím thướt tha của cô nữ sinh Đồng Khánh bên dòng Hương Giang trong buổi chiều tà. Huế đẹp lãng mạn và lung linh dưới ánh đèn màu của cây cầu Trường Tiền bắc qua hai bờ Nam - Bắc. Huế đẹp cổ tịch với những thành quách, cung điện vàng son, đền đài, miếu vũ, lăng tẩm uy nghiêm, danh lam cổ tự. Huế buồn man mác, gieo vào lòng người sâu thẳm với cảnh thiên giới của Sông Hương, Núi Ngự. Huế nghiêm trang, phóng khoáng, gần gũi, thâm trầm sâu lắng lạ với những con người thân thiện… Nhưng, thật thiếu sót nếu một ai đó đến thăm cố đô mà không thưởng thức hương vị ẩm thực độc đáo và đầy hấp dẫn ở xứ sở này.

Đặt chân tới xứ Huế mộng mơ trong một thời gian ngắn, bạn sẽ không thể đi hết các danh lam thắng cảnh, càng không thể thưởng thức hết những hương vị ẩm thực độc đáo của vùng đất này. Nhưng bằng một hành trình khám phá những gì độc đáo nhất, tinh túy nhất, sâu sắc nhất, bạn cũng có thể xuýt xoa, thỏa mãn với lựa chọn của mình.

Ai cũng biết đến Huế là phải thưởng thức tô bún bò vào buổi sáng sớm, nhưng ăn ở đâu, ăn như thế nào thì không phải ai cũng biết. Thứ nhất là phải chọn quán để ăn. Ở Huế, nếu bạn hỏi ông lái xe taxi, hay một ông xích lô, bất kỳ ai cũng chỉ cho bạn hoặc sẽ lái xe đưa bạn đến ngay hai quán bún bò ở địa chỉ 17 và 19 Lý Thường Kiệt. Đơn giản vì đó là hai quán hàng ngày có rất đông khách du lịch tới ăn bún bò khi họ ghé thăm Huế. Tuy nhiên, nếu là người dân xứ Huế, đó không phải là lựa chọn hay để thưởng thức món bún bò. Còn nếu bạn tự mình lựa chọn thì sao nhỉ? Rất khó cho bạn vì có cảm giác như ở Huế, đâu đâu cũng bán bún bò. Tuy nhiên, chỉ có hai gánh bún vỉa hè lúc nào nườm nượp thực khách, đó là quán ở ngã ba Hùng Vương - Trương Định và quán ở đường Trương Định phía sau khách sạn Morin. Quán đông người ăn đến nỗi nhiều khi bạn đến đây sau 7 giờ sáng thì bún bò ở đây đã được bán hết. Thứ hai là ăn như thế nào cho ngon, cho hợp với khẩu vị. Đi ăn bún bò mà chỉ gọi: "bà chủ ơi, cho tô bún bò" thì nhiều khi bạn sẽ không có được món bún bò ngon đúng nghĩa của nó. Kinh nghiệm của người sành ăn bún bò là, gọi tô "bò giò lồi (bắp bò, giò nạc) – ít cay (nếu không ăn được ớt) - ít béo (nếu ngại ăn chất béo)". Vì ở Huế, tô bún bò thường cay và béo ngậy, lại có rất nhiều biến tấu: bún bò sườn heo, giò heo nạc, giò heo khoanh, giò heo nạc (nói theo dân sành ăn Huế là giò lồi) huyết, chả, da, nạc bò, gân bò, bắp bò… Ngoài bún bò, vào buổi sáng, bạn có thể thưởng thức các món ăn sáng thường ngày như cơm hến, bún hến, bánh canh… Nếu bạn đến Huế đúng vào hai ngày 14 và mồng 1 Âm lịch, các quán bún bò ở đây sẽ được thay bằng bún chay. Nhưng ngon nhất vẫn là quán bún chay Liên Hoa ở địa chỉ số 3 đường Lê Quý Đôn.

Tô bún bò đặc sản xứ Huế mang phong cách“bò giò lồi” ngọt lịm

Tiếp theo là hành trình khám phá di sản. Do không có nhiều thời gian nên bạn phải đưa ra lựa chọn hợp lý để tham quan các thắng cảnh trước khi về nghỉ ngơi và ăn cơm trưa. Tốt nhất, bạn nên chọn lộ trình tham quan lăng vua Minh Mạng, còn gọi là Hiếu lăng . Đến với lăng vua Minh Mạng, dường như bạn sẽ lạc mình vào không gian của hội họa, thi ca và triết học. Tiếp đến là tham quan lăng vua Khải Định, còn gọi Ứng Lăng, một công trình duy nhất có lối kiến trúc pha trộn giữa nhiều trường phái kiến trúc khác nhau như Roman, Gothique…Cuối buổi sáng, bạn nên tham quan lăng vua Tự Đức, hay Khiêm Lăng. Lăng vua Tự Đức mang yếu tố khoáng đạt, đường nét mềm mại phản ánh tâm hồn lãng mãn của vị vua này. Ngoài ra, nếu còn thời gian, trên đường về, bạn có thể ghé thăm Đàn Nam Giao ở Phường Trường An, từng là một trong những nơi thờ cúng quan trọng nhất của vua chúa tại Việt Nam, nơi các vua nhà Nguyễn lập đàn thờ để dâng các vật phẩm cúng dường lên Thượng đế tối cao và ghé thăm Trường Quốc học, Trường Đồng Khánh trên đường Lê Lợi, những ngôi trường gắn liền với nhiều thế hệ lãnh đạo kiệt xuất của đất nước và không kém phần thơ mộng đã làm xao lòng bao thi sĩ ghé qua đây. 

Cơm niêu tại nhà hàng Không Gian Xưa

Ăn trưa ở Huế thì có nhiều lựa chọn. Có thể bạn sẽ lựa chọn ngay một nhà hàng nào đó để thưởng thức các món ăn mang hương vị Huế, hay đến quán cơm Âm Phủ ở 51 Nguyễn Thái Học như nhiều du khách bấy lâu vẫn thường rỉ tai nhau khi đến Huế. Nhưng sẽ thật là thiếu sót nếu bạn không tìm đến và thưởng thức món cơm niêu tại nhà hàng Không Gian Xưa ở 205 Điện Biên Phủ. Nhà hàng này có kiến trúc nhà rường đặc trưng xứ Huế, mùa đông thì ấm áp, mùa hè thì thoáng mát, dễ chịu.... Món ăn ở đây mang đậm hương vị Huế xưa, nhất là các món ăn dân gian, như thịt heo luộc chấm tôm chua cay nồng nàn xứ Huế, hay món cá bống thệ kho rau răm với nước dừa, món canh rau tập tàng nấu với ruốc Huế, bát canh thịt heo nấu với lá bông ngọt, lá mồng tơi ngọn sần, búp hoa bí ngô xào với tôm và thịt bò, kèm thêm đĩa rau sống và một chén nước mắm ruốc đậm đà… Chừng đó thôi cũng đủ khơi dậy, chinh phục vị giác của những thực khách khó tính sau một buổi sáng du hí khắp nơi.

Chiều tham quan Đại Nội và lang thang ăn vặt

Kinh thành Huế được xây dựng trên một mặt bằng diện tích hơn 500ha, bao gồm Hoàng Thành và Tử Cấm Thành, gọi là Đại Nội. Đây là trung tâm hành chính, chính trị của triều đình nhà Nguyễn, là nơi sinh hoạt của nhà vua và hoàng gia. Đại Nội Huế là một trong số các di tích thuộc Quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới năm 1993. Ðại Nội có kiến trúc nghệ thuật cung đình và vườn hào độc đáo. Hoàng gia nhà Nguyễn bắt đầu bởi vua Gia Long qua 13 đời vua đã sinh hoạt tại Ðại Nội liên tục cho đến khi triều đại kết thúc sau tuyên bố thoái vị của vua Bảo Đại năm 1945. Tham quan ở đây, các bạn sẽ được giới thiệu về Ngọ Môn, Điện Thái Hoà Tử Cấm Thành, Hồ Tĩnh Tâm, Thế Miếu, Hiển Lâm Các, Cửu Đỉnh...

Sau khi tham quan Đại Nội, bạn vẫn còn thời gian để đi đến một địa chỉ không thể bỏ qua trong hành trình của mình, đó là Chùa Thiên Mụ. Nói đến Huế, người ta cũng nghĩ đến vùng đất thiền kinh với hàng trăm ngôi chùa lớn nhỏ. Ai đến Huế mà chưa ghé thăm Chùa Thiên Mụ thì xem như chưa thỏa lòng mình. Bởi lẽ đây là ngôi chùa đi vào tâm thức Huế, trở thành một biểu tượng nét đẹp cố đô, một trong những hình ảnh biểu trưng cho xứ Huế. Đến đây bạn sẽ được tham quan Tháp Phước Duyên, Điện Đại Hùng, Điện Địa Tạng, Điện Quan Âm cùng bia đá, chuông đồng và vườn thông tĩnh mịch. 

Thưởng thức món bánh khoái thơm lừng

Một chi tiết khác mà các bạn cần biết, đến Huế thì không nên ăn cơm chiều. Thay vào đó, hãy thong dong trên một chiếc xích lô, để rồi thưởng thức các mon ăn đặc sản mà chỉ có trong buổi chiều tối mới có. Đó là các hàng quán: bánh ướt Huyên Anh (27 Kim Long), bánh bèo, nậm, lọc Bà Đỏ (8 Nguyễn Bỉnh Khiêm), bánh khoái Chi Lăng (222 Chi Lăng), bánh lọc mụ Cai (hẻm 475 Chi Lăng), bánh bèo (48 Thạc Hãn), Nem lụi (27 Nguyễn Lương Bằng), Chè Cung đình (31 Nguyễn Huệ)… Nếu không biết đến những món ăn này, xem như bạn chưa khám phá hết hương vị đậm đà của xứ Mụ.

Tối du thuyền, ca Huế trên sông Hương

Đến Huế mà không thưởng thức cái thú du thuyền, nghe Ca Huế trên sông Hương thì e rằng bạn chưa có một chuyến du lịch Huế trọn vẹn. Thật thú vị khi được du thuyền trên dòng sông Hương thơ mộng, thả hồn mênh mang vào điệu Nam Ai, Nam Bình sâu lắng lạ. Khi Huế lên đèn, cầu Trường Tiền lấp lánh đủ màu sắc cũng là lúc những chiếc thuyền rồng lần lượt rời bến, chầm chậm ngược dòng Hương Giang. Trong trang phục truyền thống, các nghệ nhân ca Huế, nhạc công sẽ biểu diễn những bản nhạc lễ cung đình nức tiếng: “Lưu Thủy”, “Kim Tiền”, “Xuân Phong”, “Lang hô”… đưa bạn ngược dòng thời gian, trở về với quá khứ vàng son dường như chưa bao giờ khép lại. Một chuyến du thuyền nghe ca Huế, sẽ đưa bạn chìm vào sắc thái Huế, thưởng thức trọn vẹn giai điệu và giọng nói “dạ thưa ngọt lịm” của con người nơi đây.

Du thuyền nghe ca Huế trên sông Hương

Trước khi kết thúc hành trình một ngày du hí trên đất kinh kỳ, các bạn đừng quên ghé thăm và chọn cho mình một vài món quà. Nói đến quà Huế không thể không nhắc đến mè xửng và tôm chua. Để mua mè xửng, ở Huế có rất nhiều cơ sở sản xuất, nhưng ngon nhất vẫn là mè xửng Thiên Hương, địa chỉ 20 đường Chi Lăng. Các sản phẩm ở đây được sản xuất và chế biến trên cơ sở thừa kế tinh hoa phương pháp sản xuất kẹo mè xửng truyền thống của xứ Huế, như mè xửng dẻo truyền thống, mè xửng dẻo cải tiến, mè xửng giòn. Để mua tôm chua, bạn nên mua đặc sản tôm chua tại cơ sở Cô Ri, địa chỉ 184 tăng Bạt Hổ. Ngoài ra, bạn cũng có thể mua thêm các món quà của xứ Huế, như nón chợ Đông Ba, nem tré Đào Duy Từ, hạt sen Hồ Tĩnh Tâm, tranh thêu lụa cố đô XQ Trần Hưng Đạo, tranh sơn mài Phùng Hưng…

Thăm Huế cố đô mà chỉ ở lại trong vòng một ngày, thật khó để đưa ra lựa chọn hoàn hảo cho việc khám phá vẻ đẹp nơi đây. Tuy nhiên, với ai chưa một lần đến Huế, tôi và các bạn vừa mới trải qua hành trình khám phá đầy thú vị những gì đặc trưng nhất, sâu lắng nhất của văn hoá, ẩm thực xứ Huế mộng mơ.

Thừa Thiên Huế, 24/7/2014

Bài được viết bởi Thành viên: Nguyễn Đình Phương