MÓN NƯỚNG DÃ CHIẾN

Những khi du lịch bụi, “lên rừng, xuống biển”, bạn nên thưởng thức vài món ăn trong danh sách “dã chiến” để cảm nhận trọn vẹn cái thú của kẻ đi bụi. Đa phần những món này là món nướng. Khi mà “lò nướng” được dựng tại chỗ thì việc thưởng thức món ăn có vẻ cũng thú vị hơn.

Ngược xuôi từ miền núi tới đồng bằng, hãy cùng lên tinh thần cho một cuộc “dã chiến” nào.

Cơm lam nướng cùng thịt rừng

Vừa nghe qua đã thấy chất núi đồi thấm đẫm trong món ăn này. Cơm lam là đặc sản của các dân tộc vùng núi Tây Bắc và Tây Nguyên. Người dân khi đi rừng, chuẩn bị vài ống giang (một loại cây họ tre) cùng gạo nếp. Khi cần nấu, chỉ cần lấy nước suối, đốt than từ củi rừng là đã có món cơm nóng hôi hổi. Nhưng muốn cơm ngon hơn, người ta có thể trộn vào gạo ít gia vị, nấu cùng nước dừa, một ít vừng để khi nướng, cơm đậm đà hơn. Khi nấu, người ta cho gạo vào ống giang một đầu kín, 1 đầu hở, cho nước vào vừa đủ rồi dùng lá (thường là lá chuối) bịt chặt một đầu rồi xếp trên một chiếc kiềng, nướng trên than nóng già. Khi nướng, thường xuyên xoay trở để cơm chín đều. Cơm chín, mùi thơm sẽ lan tỏa, người sành chỉ cần nghe qua là biết. Khi ăn, người ta chẻ ống giang ra. Bên trong lớp ống giang cháy đen là cơm dẻo vừa ngon vừa thơm.

Cơm lam ăn cùng muối mè đã ngon, muống ngon hơn thì ăn kèm thịt rừng nướng (thường là heo rừng). Heo rừng được tẩm ướp đơn giản, chủ yếu là muối ớt, kỳ công hơn thì sẽ có chút ngũ vị, sả cho thơm. Nướng dã chiến thì thịt sẽ được xiên que, hơ trên than nóng già, thịt chín tới đâu, ăn ngay tới đó. Đi rừng những hôm trời se se, thưởng thức món ăn này phải nói là quá thú vị.

Cá lóc nướng trui

Món này chính gốc là của người miền Tây. Những hôm đốt đồng (lúa gặt xong, đồng còn trơ rạ, rơm chất đống), người ta bắt cá, đem ra đồng nướng, ăn ngay tại đồng như một cách mừng mùa lúa bội thu. Cá phải nướng bằng lửa rơm mới có cái hương, cái vị của đồng quê. Người ta bắt cá lóc, để nguyên con, dùng một cây tre, xỏ dọc từ miệng cá đến đuôi cá, cắm một đầu tre xuống đất, sau đó phủ rơm kín cá rồi chăm lửa đốt, nướng đến khi vảy bên ngoài cá cháy đen, nghe mùi thơm lựng. Khi ăn, dùng dao, cạo nhẹ cho tróc lớp đen này đi, để lộ bên trong phần thịt cá vàng cháy. Cá nướng kiểu này, ăn ngọt thơm lạ lùng. Nhiều anh thích phần ruột cá để nguyên, “xí phần” hết, chấm với mắm nêm, ăn đã lại vỗ đùi vì… khoái. Thường thì cá nướng sẽ ăn với bánh tráng cuốn rau sống, hoặc ăn cùng cơm, kiểu gì cũng khéo ngon.

Gà nướng mọi

Giờ thì hẳn ít người biết hay dám ăn cái món có vẻ “rừng rú” này. Nếu ai từng coi phim Đất Phương Nam, hẳn sẽ nhớ cảnh bé An được một người đàn ông trộm gà, sau đó làm món gà nướng mọi cho cậu ăn. Hay trong phim Hoàn Châu Cách Cách, lúc Càn Long vi hành, hai cô nàng Tiểu Yến Tử và Hạ Tử Vy cũng đã nghĩ ra món này để thết đãi hoàng thượng. Thật sự, cái tên gọi “gà nướng mọi” nghe có vẻ xúc phạm, bởi nó chỉ cách ăn uống của “thổ dân” nên để nói tránh, người ta gọi là gà nướng đất sét. Để làm món ày, đầu tiên, cần gà nguyên con, được cắt tiết và phao câu, sau đó từ phao câu, luồn để lấy hết phần lòng gà, rồi cuống họng gà. Lấy phải thật khéo vì nếu sơ suất, bầu diều hay ruột vỡ là xem như hỏng. Để giữ vị ngọt đậm cho thịt gà, người ta không thể dội nước rửa khoang bụng gà. Lòng gà được làm sạch và nhồi lại vào bụng; sau đó dùng chỉ hoặc dây lạt may kín các hở. Rửa cho gà sạch bên ngoài từ đầu đến chân, kỹ thì dùng giấy bạc hoặc lá sen gói bên ngoài gà, sau đó nhồi đất sét và đắp kín lên cả con gà. Đất sét phải nhồi vừa đủ dẻo để làm tăng độ kết dính với lông và gỡ ra dễ dàng khi gà chín. Sau đó, vùi gà vào đống rơm rồi đốt lửa hoặc vùi vào than tro nóng, nướng khoảng một tiếng, đến khi đất sét trắng khô, mùi thơm lan tỏa là được. Khi đập đất sét ra, lông gà sẽ theo đó bong tróc, để lộ phần thịt thơm vàng, ngọt ngon hết sẩy.

Hải sản nướng

Món này thì dân đi biển không thể bỏ qua. Hải sản thì loại nào nướng cũng ngon, từ cá tươi, mực, đến ốc hay sò. Nướng hải sản, không cần tẩm ướp gì, vị ngọt mặn tự nhiên từ nguyên liệu đã thấm đẫm vào món ăn. Những lúc này, cắm trại ở bờ biển rồi dựng ngay một lò nướng lộ thiên, bày hải sản ra nướng, kiểu gì cũng gọi là khoái.