Iran - Sự đa sắc trong ẩm thực

Khi nhắc đến ẩm thực Iran, có bốn điều bạn cần nhớ là: không gian gia đình, không ăn thịt heo, cấm rượu và sự đa sắc (đúng theo nghĩa đen lẫn nghĩa bóng). Yes24 sẽ lần lượt lý giải những điều này.

Nếu đến Iran, có lẽ, bạn phải mất rất nhiều thời gian để tìm cho mình những hàng quán có bán món ăn truyền thống bởi đơn giản, người Iran có thói quen ăn uống tại gia, một phần do phong tục, một phần do những lề lói lễ giáo khắt khe. Sự hạn chế đó đã bó hẹp ẩm thực Iran và đó là lý do mà không nhiều người thật sự biết về nó.

Ẩm thực Iran là sự trung hòa, ảnh hưởng của nhiều nền ẩm thực khác nhau, trong đó có cả Trung Đông và châu Âu. Đó là lý do mà món ăn Iran đa sắc. Ẩm thực Iran có hai kiểu, một là những món ăn được nấu chín không có rau củ, hai là món “sống” gồm các loại hạt, rau gia vị và rau củ. Khi ăn, người ta có thể trộn lẫn hai thứ này lại, làm nên những món ăn “thập cẩm”. 

 
Các loại rau gia vị phổ biến ở Iran, trông không khác gì Việt Nam nhỉ?

Một điều đáng lưu ý là người Iran không sử dụng nhiều gia vị (ớt, tỏi, tiêu) bởi với họ, những gia vị này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như làm tăng thêm tính nóng nảy. Thịt heo hay rượu cũng là những thứ cấm kỵ ở Iran. Tuy nhiên, tùy từng vùng và vào những dịp lễ lạt, rượu vẫn được phục vụ nhưng rất hạn chế.

 
Món cơm này được trộn lẫn nhiều thứ…
 

hoặc có thể được trình bày bắt mắt thế này

Món ăn phổ biến nhất của người Iran là cơm và bánh mì. Riêng cơm cũng có nhiều loại khác nhau tùy theo từng vùng và tính chất bữa ăn. Chelow, Damy, Pollo và Kateh là những loại cơm phổ biến nhất Iran. Thông thường, herb (gia vị thảo mộc) sẽ được trộn chung với các loại trái cây như mận, mộc qua, lựu, mơ, nho khô để làm nên một loại salad đặc biệt. Món này được dùng chung với cơm kèm thịt, gà, cá và một ít củ hành, rau củ, các loại hạt. Đừng ngạc nhiên vì sao các loại rau, củ, quả lại có mặt nhiều trong món ăn Iran bởi đơn giản, nông sản Iran thuộc hàng dồi dào. Khí hậu vùng Trung Đông cho phép các vườn cây ăn quả ở Iran phát triển tốt. Khi không thể dùng đến các loại trái cây tươi thì trái cây khô sẽ lập tức thay thế.

Cơm Pollo

Ở Iran, eggplant (cà tím) hay còn được gọi là “khoai tây của Iran” được dùng để làm món salad với dầu ô-liu, nước chanh, muối tiêu và một ít giấm là món ăn không thể thiếu trong những bữa cơm. Các loại rau như: quả bí ngô, rau bina, các loại đậu, bí xanh, cà rốt thường được trộn vào món cơm và nấu cùng các món thịt.

Riêng món dùng cho bữa điểm tâm của Iran cũng hết sức phong phú và đa phần là các loại đồ ngọt, đặc trưng nhất là bánh pudding gạo hay món kẹo đường bọc các loại hạt.

Bánh pudding gạo vàng – món ăn thú vị dành cho buổi điểm tâm

Một loại kẹo với nhân là những hạt đậu

Loại thức uống truyền thống mà người Iran dùng kèm với bữa ăn được biết đến với tên gọi Doogh - gồm sữa chua, soda và bạc hà khô. Sharbat và Khak là hai loại thức uống khác cũng khá phổ biến và nổi tiếng ở Iran. Ở Iran còn có loại kem truyền thống. Đó là sự kết hợp giữa kem bọc sữa, một ít nghệ tây và nước hoa hồng . Nó thường được dùng kèm với món bánh sandwich.

 
Món kem truyền thống

Ngoài ra, một thức uống độc đáo khác mà bạn cần biết là Sekanjebin - một loại si-rô nhẹ được làm từ giấm, bạc hà và đường, thêm một ít nước soda hoặc nước hoa hồng. Ở đây, cũng cần phải nói thêm về nước hoa hồng bởi nó hiện diện nhiều trong các món thức uống của người dân Iran. Người Iran quan niệm, đây là loại thức uống tốt cho sức khỏe, có tác dụng “thanh uế” và làm đẹp da. Ngoài ra, người dân Iran cũng có thói quen uống trà (tiếng bản xứ gọi là chai) trong bữa ăn sáng. Nó cũng có thể được uống trong bữa chính hay bữa tối, tùy vào từng vùng khác nhau mà có sự biến đổi. Ví dụ như, ở Khorasan, trà sẽ được dùng trước bữa trưa và tối.

Vài lát cắt có thể nói là vụn vặt về ẩm thực Iran giúp bạn hình dung phần nào về vùng đất này ngoài những vấn đề nóng hổi về chiến tranh. Để bạn biết rằng, riêng về ẩm thực, nơi nào cũng có nét đặc trưng.

Bài: Vương Minh