Her (2013): Câu chuyện của nỗi cô đơn

Sự cô đơn, đáng buồn thay có khi lại là người bạn lớn nhất trong cuộc đời mỗi con người. Trong bất kì mối quan hệ xã hội nào, gia đình, tình bạn, tình yêu,… nỗi cô đơn dường như lúc nào cũng có thể hiện hữu, kể cả khi bạn đang hạnh phúc nhất. Những xa cách về địa lý, những khoảng trống thờ ơ, những sự im lặng ẩn giấu những bất đồng và đôi khi cả những lúc huyên náo ồn ào nhưng vô nghĩa,… Her (2013) là sự thấu hiểu về nỗi cô đơn, là câu chuyện mà một người trò chuyện, làm bạn, yêu đương với nỗi cô đơn trống trải của chính mình.

Her (2013) giành giải Oscar cho hạng mục Kịch bản gốc xuất sắc nhất. Tuy vậy, bạn đừng quá trông mong rằng bộ phim lấy bối cảnh tương lai này sẽ dẫn dắt mình tới những khám phá kỳ thú, những cuộc chiến sinh tồn hay gặp gỡ những sinh vật huyễn hoặc. Đạo diễn Spike Jonze miêu tả một tương lai gần, trong một bối cảnh không quá kỳ lạ, chỉ có những con người suốt ngày trò chuyện với máy tính trong một thời đại mà máy móc quản lý mọi thứ và sự tiện dụng đã trở thành bốn bức tường ngăn cách con người với niềm vui tận hưởng thế giới thực. Tuy nhiên, tôi không nghĩ đây là một bộ phim phê phán sự lạm dụng công nghệ mà là một bộ phim thấu hiểu cho nỗi chơi vơi, lạc lỏng của con người.

Theodore Twombly (Joaquin Phoenix) làm công việc viết thư thuê. Diễn viên Joaquin đã thể hiện tài năng diễn xuất bậc thầy của mình khi hóa thân thành công một con người như Theodore. Theodore lầm lì, ít nói và dường như chết ngạt trong nỗi buồn khi ly dị vợ, khi không có lấy một người bạn bên mình. Những khi anh thừ người, lặng nhìn thế giới ồn ào ngoài cửa kính, những lúc anh chậm rãi bước giữa dòng người tấp nập ồn ào, nỗi cô đơn vô hình nhưng sao lại ngập tràn, đầy đặc đến thế.

Ấy vậy mà Joaquin vẫn cho người xem thấy Theodore không phải là một kẻ thất bại đáng chán. Cứ mỗi lần Theodore viết thay một lá thư tình, mỗi lần khóe môi anh nhoẻn cười, mỗi lần hàng mi dài chớp chớp liên tục, đôi mắt lấp lánh một niềm vui nhỏ nhoi và những ngôn từ ngọt ngào, ân cần,… ta thấy được, hiểu được tâm hồn này nhạy cảm, tinh tế và khát khao yêu thương đến nhường nào.

Theodore tìm đến một tiện ích tên là OS. OS là một hệ điều hành được lập trình có khả năng giao tiếp thông minh và giàu cảm xúc với con người. OS tồn tại như một con người thực thụ, có tính cách, có cảm xúc, có sự thay đổi, phát triển trong suy nghĩ. Và như cách mà người ta vẫn yêu nhau trong 0,2 giây đầu gặp mặt, Samantha – người bạn tri kỷ, người tình của Theodore được tạo lập trong 2/100 giây và nhanh chóng kết nối với tâm hồn anh.

Khi bạn có một ai đó có thể chia sẻ với mình mọi thứ về thế giới, điều đó gần như đồng nghĩa với việc bạn đã có cả thế giới. Samantha chính là người tri kỷ như thế đối với Theodore.

Mớ công việc nhàm chán rối bòng bong, những chuyện vụn vặt, những chuyện vô nghĩa, những điều mơ mộng đến nỗi mơ hồ, những ý nghĩ kỳ quái, điên rồ,… có một người để chia sẻ hết những thứ ấy thật tuyệt biết bao. Một người ở đâu đó một nơi rất xa vời, mông lung mà ta không thể chạy tới ôm chầm mỗi lúc buồn tủi, cũng không thờ lặng lẽ đứng chờ lén nhìn ngắm từ xa như một cậu bé mới lớn còn ngượng nghịu nhưng lại rất đỗi gần gũi, ấm áp. Cần lắm một người như thế, một người mà bất kể khi nào ta nói “Hello?”, người đó vẫn luôn có mặt “Hey, I’m here!”

Những cuộc trò chuyện dài hơn, ngày càng trôi dần về giữa khuya hơn và hai tâm hồn dần cởi mở, thấu hiểu và kết nối. Scarlett Johansson khi lồng tiếng cho nhân vật Samantha đã thể hiện thành công nét quyến rũ chỉ bằng một giọng nói khàn đục nhưng biểu cảm. Và chỉ cần có một giọng nói ấy, chân dung một người phụ nữ đã hiện diện trọn vẹn đằng sao lớp vật chất vô cảm. Thông minh, hài hước, nhạy cảm, dịu dàng, biết cảm thông, hay suy nghĩ với những khát khao nhân bản về sự thèm muốn một cơ thể, thèm muốn được yêu như một người phụ nữ thực thụ.

Thế rồi cái rào cản thật - ảo ấy cũng được hai nhân vật chính vượt qua. Tại sao chúng ta phải đắn đo thật nhiều, phải quá chú tâm đến những điều người khác nói mà không tận hưởng niềm vui của hiện tại?

“Tôi đang hẹn hò với một hệ điều hành!”

Cái cách mà Theodore giới thiệu Samantha với cô con gái nuôi, dẫn Samathan đi pinic với một cặp đôi làm cùng như một buổi hẹn đôi bình thường thật giản đơn mà xúc động. Sự đón nhận và thừa nhận ấy nói thay về sự hiện hữu của một tình yêu thuần khiết, vượt qua những sự quyến rũ bề ngoài và chạm tới sự thấu hiểu của trái tim với trái tim.

Bỏ qua cái kết tất yếu đáng buồn như một quy luật sinh ra và mất đi của mọi sự trên đời. Her (2013) vẫn là một luận đề sâu sắc về tình yêu – một tình yêu tràn ngập nỗi cô đơn và niềm hạnh phúc thực thực ảo ảo nhưng không hề thiếu những gia vị cần thiết nhất cho một tình yêu cao thượng. “Người ta yêu nhau từ cái gì?”, “Vì sao người ta cần nhau?”, Her (2013) là một câu trả lời giàu cảm xúc cho những băn khoăn đó.