Batman vs Superman: Dawn Of Justice - sự mâu thuẫn của loài người

Dù là phim mở màn cơn sóng phim siêu anh hùng năm nay, nhưng Batman vs Superman lại một câu chuyện đầy chất người khi các siêu anh hùng chỉ là những tác nhân khiến cho những mâu thuẫn trong lòng nhân loại khuấy động mà thôi…

Loài người có lẽ là sinh vật kì lạ nhất hành tinh này khi vừa thích dựa dẫm lại vừa thích hoài nghi, thích mơ mộng nhưng lại cũng hay lo sợ, như trường hợp họ nhận ra sự hiện diện của Superman… một thực thể gần với khái niệm chúa trời toàn năng.

"Đôi khi có những thứ quá lớn lao cho những bộ óc nhỏ bé. Và con người thường ghét những gì họ không hiểu."

Bối cảnh của phim là câu chuyện 2 năm sau sự kiện của phần trước (Man of steel), nơi nhân loại lần đầu tiên chứng kiến các thực thể siêu phàm đáp xuống Trái Đất của họ. Đó là kí ức được nhận thức trong kinh hoàng bởi những kẻ còn sót lại của hành tinh Krytop đã đánh nhau như thể phá nát cả thành phố Metropolis… Vì vậy, dẫu cho suốt 2 năm sau đó, Superman không lẫn trốn mà gần như xuất hiện đều đặn trong mỗi biến cố của nhân loại, cứu giúp từng người trong đủ cảnh khốn khó bằng sự toàn năng của mình, thứ anh nhận được vẫn là sự ngờ vực…

Nhân loại chia làm hai bởi sự hiện diện của Superman. Có những người ủng hộ bởi sự trợ giúp vô điều kiện của Superman cho nhân loại, phía còn lại là những kẻ không quên những kí ức đau thương 2 năm trước, nơi người thân của họ hoặc một phần thân thể của họ nằm lại dưới đống đổ nát trong trận chiến của Superman và những người đồng hương… Ngay cả một siêu anh hùng toàn năng, chuyên chú vào việc cứu giúp người bị nạn vẫn có những kẻ căm ghét ư?

"Đôi khi có những thứ quá lớn lao cho những bộ óc nhỏ bé. Và con người thường ghét những gì họ không hiểu."

Loài người là một chủng loài phức tạp bởi họ phản ứng rất khác nhau trước một vấn đề. Có hai trường phái ủng hộ và tranh đấu căng thẳng với nhau, có những kẻ như Batman lặng lẽ luyện tập, tìm cách đánh bại Superman, có thượng nghị sĩ June tìm cách hòa giải cả 3 bên bằng lời đề nghị đàm phán, đối chất giữa Superman và nhân loại, nhưng cũng có những kẻ lập dị, kì lạ như tỷ phú Lex Luthor.

“Từ nhỏ tôi đã nhận ra 1 điều rằng Chúa không thể nào vừa toàn-thiện và toàn-năng được. Nếu Ngài toàn-thiện, thì sẽ không toàn-năng. Nếu Ngài toàn-năng, thì sẽ không toàn-thiện”.

Đó là quan niệm của Lex, nhân vật chủ chốt dẫn đến cuộc chiến kinh điển giữa Batman và Superman. Nếu như trước đây, người ta quá quen thuộc với Joker – nhân vật phản diện kinh điển trong series Batman 3 phần của đạo diễn Christopher Nolan, thì nay Lex cũng đáng sợ theo cách không kém. Khác với sự điên dại có phần cùng cực của Joker, Lex gần như là một tên tâm thần, nhưng là tâm thần trong sự tỉnh táo cực độ. Quan niệm trong phim của Lex được dẫn từ “Mệnh đề sai về ác quỷ” của triết gia Epicurus.

 Mệnh đề này được dẫn giải như sau:
-Chúa tồn tại.
-Chúa toàn-năng, toàn-trí, toàn-thiện.
-Một đấng toàn-thiện sẽ mong muốn mọi cái ác không tồn tại.
-Một đấng toàn-trí sẽ biết mọi con đường hình thành nên cái ác (biết cách tạo ra cái ác), và biết mọi con đường để ngăn cái ác không tồn tại (biết cách diệt trừ cái ác).
-Một đấng toàn-năng sẽ có sức mạnh để ngăn mọi cái ác tồn tại.
-Một đấng biết mọi con đường hình thành nên cái ác, biết mọi con đường để ngăn cái ác không tồn tại, và mong muốn mọi cái ác không tồn tại chắc chắn sẽ ngăn mọi cái ác tồn tại.
-Do vậy nếu tồn tại 1 vị chúa toàn-thiện, toàn-trí, toàn-năng thì Cái ác không thể nào tồn tại.
-Nhưng cái ác luôn tồn tại !!! (Dẫn đến mâu thuẫn).

Trong mắt Lex, Superman chính là 1 vị Chúa-Thánh thần, là đại diện của thứ quyền năng giả tạo không toàn diện trong quan niệm của hắn, vì vậy âm mưu khủng khiếp mà hắn vạch ra là thứ Lex dùng để chứng tỏ quan điểm của mình, kể cả việc hủy diệt bất cứ thứ gì cản đường hắn, dù là đồng loại.

Cuộc chiến giữa Superman và Batman cho thấy sự khủng bố của trí óc loài người. Trí khôn và tham vọng điên cuồng của loài người xem ra mới là thứ nguy hiểm nhất, bởi nó thậm chí điều khiển được thánh thần đánh nhau.  Kết quả trận chiến từ đầu đã không quan trọng với Lex Luthor bởi ý nghĩa lớn nhất của trận đấu đó là chứng minh triết lý của hắn là đúng: Nếu Superman giết Batman theo mệnh lệnh của Lex, trong mắt những người tôn sùng thì Superman không còn toàn-thiện nữa, mà chỉ là 1 ác quỷ hùng mạnh đến từ bầu trời – giống như cách Lex nhìn thánh thần. Hoặc nếu Batman giết Superman, Lex coi như đã chứng minh là Chúa không hề toàn-năng. Cuộc chiến là việc Lex đem tư tưởng của mình ra thử thách để chứng minh mình đúng.

Đối nghịch với Lex là Superman trong thân thể thần thánh với một trái tim hoàn toàn thuần khiết.

“Con không cần phải ra đối chất ! Con không nợ nhân loại bất cứ điều gì cả !”

Mặc cho người mẹ của mình đã cho lời khuyên đúng đắn, Superman vẫn quyết định đến đối chất với loài người trong buổi gặp gỡ do thượng nghị sĩ June tổ chức. Vị siêu anh hùng ấy không nợ nhân loại, anh chỉ nợ một lời hứa với người cha nuôi của mình, một người nông dân Kansas chân chất yêu chính nghĩa. Bởi thế, Superman không chỉ ý thức được quyền lực gắn với trách nhiệm, mà còn nhận ra thứ trách nhiệm giúp đám đông hiểu được mình, rằng không được quyền đứng trên nhân loại dù anh hoàn toàn xứng đáng như thế…

“Từ khi các nhà khoa học trả lại vị trí trung tâm vũ trụ cho Mặt trời, loài người trên Trái Đất bỗng hoang mang khi nhận ra mình không phải là trung tâm của vũ trụ. Điều đó, cũng có nghĩa là họ phải học cách đối mặt với những thực thể mạnh mẽ và lớn lao hơn mình rất nhiều. Và đó là điều không dễ chấp nhận với những ảo tưởng kiêu ngạo mà con người luôn huyễn hoặc chính bản thân mình…”

Những lời suy tư lồng ghép trong đối thoại của loài người là những mâu thuẫn thật sự rất khó giải quyết. Loài người có thể tôn sùng những thực thể thần thánh, nhưng cũng sẵn sàng hoài nghi nếu thần thánh thật sự tồn tại, sẵn sàng tìm mọi cách điều khiển thần thánh bởi sự hèn nhát và tham vọng của mình. Batman vs Superman là một câu chuyện về siêu anh hùng, nhưng không chỉ có những màn so găng nghẹt thở, phim thật sự là một câu chuyện đầy triết lý về chính loài người, với rất nhiều trăn trở và một lời đáp đầy tính gợi mở vào cuối phim… một câu hỏi dằn vặn của nhân loại về niềm tin.

Mai Bửu Hoàng Hưng

Theo Người tiêu dùng